1.سیم ساختمان
برای انتقال جریان الکتریکی به مصرف کننده و محل های مختلف، انتقال سیگنال های صوتی، تصویری، ارتباط وسایل الکتریکی در داخل تابلوها و مدارهای فرمان و ارتباط بین دستگاه های الکتریکی از سیم ها که به صورت افشان (رشته ای) و مفتولی در شکل های مختلف ساخته می شوند، استفاده می گردد.
سیم ها از دو قسمت اصلی به نام هادی و عایق تشکیل شده اند.
هادی سیم ها: در شکل های مختلف از مواد رسانایی مانند مس و آلومینیوم، نقره، طلا، روی، نیکل، آهن، قلع، فولاد و سرب و یا ترکیبی از آن ها به صورت اندود یا مغزی یا موازی با یکدیگر ساخته می شود.
عایق سیم ها: از مواد پلاستیکی غیر قابل اشتعال و ضد رطوبت مانند پروتودور (PVC_ پیلی وینیل کراید )، پلی اتیلن (PE)، انواع تفلون TEF، پلی پروپیلن (PP)، ترموست ها (پلی اتیلن ترکیب شده با کلر (CPE) ،و غیره، جهت حفاظت در مقابل ولتاژ (عایق نمودن) سرما و گرما(تغییرات دمایی محیط) با توجه به نیاز سیستم از یک لایه و چند لایه ساخته می شود.
2.مشخصات سیم های انعطاف پذیر در استاندارد VDE ،DIN
مشخصات و کاربرد سیم ها با توجه به علامت های اختصاری که بر روی عایق سیم ها نوشته می شود مشخص شده، و در انتخاب سیم باید در نظر گرفته شود. در جدول زیر مشخصات هادی ها از نظر هدایت الکتریکی و مفهوم حروفات و اصطلاحات نوشته شده روی سیم و علامت های اختصاری همراه با مشخصات و کاربرد سیم های استاندارد موجود در بازار مطابق با استاندارد DIN ،VDE ،IEC، مشخص شده است.
مثال: مفهوم مشخصات نوشته شده روی سیم چیست؟
NAGA16ALe6kv
سیم یک رشته مخصوص با عایق لاستیکی نرم شده با سطح مقطع 16 میلی متر مربع از جنس آلومینیوم، یک سیم برای ولتاژهای 6 کیلو وات.
جداول مشخصات انواع سیم ها مطابق با استاندارد DIN، و VDE
1: سیم با پوشش پلاستیک، یک رشته
2: سیم با پوشش مخصوص پلاستیک، یک رشته
3: سیم با پوشش پلاستیک، یک رشته
4: سیم با عایق لاستیک مخصوص، یک رشته
5: سیم های مقاوم در مقابل اثرات جوی، یک رشته
6: سیم های اصلی ساختمان ها
7: سیم های لوله ای
8: سیم های لوله ای با روکش
9: سیم های روپوشی
10: سیم های با روپوش سربی
11: سیم لامپ های فلورسنت
12: سیم های داخل سرپیچ
13: بندهای آویزی
14: سیم های مخصوص اتصال به مصرف کننده هایی با محل متغیر
15: سیم های شلنگ لاستیکی قوی برای معادن زیرزمینی
16: سیم های قرمز مقاوم در مقابل اثرات جوی، یک رشته
17: سیم های مقاوم در مقابل اثرات جوی با روکش بدون درز
18: سیم مخصوص نول
19: سیم های دستگاه جوش
20: سیم های فرمان آسانسورها
21: سیم مخصوص تئاتر
22: سیم مدارهای زنگ، در بازکن، ارتباطات تلفنی
23: فیبر نوری
سیم های انعطاف پذیر در استاندارد UL و CSA
آزمایشگاه های متعهد_ مرکز آمریکا INC و UL: under writers laboratorie
استاندارد کانادا CSA: Canadian standards association
سیم های انعطاف پذیر در این استانداردها نیز با حروف اختصاری دیگری که نشانگر مشخصات ساختمان سیم و یا کابل می باشد مشخص می گردد برای مثال:
O: مقاوم در برابر روغن
T: مقاوم در برابر حرارت
s: افشان
J: برای ولتاژ کم 300 ولت
OO: دارای پوشش اضافی در برابر روغن
W: مقاوم در برابر شرایط مختلف آب و هوایی
جدول کدهای اختصاری سیم های انعطاف پذیر مطابق استاندارد UL.CSA
جریان مجاز سیم ها
مهمترین نکته ای که برای انتخاب سطح مقطع سیم مناسب مورد توجه قرار می گیرد جریان مجاز سیم است.
جریان مجاز: مقدار جریانی است که در یک شیفت کاری اگر از سیم عبور کند هادی سیم بیش از حد مجاز گرم نشده و تغییراتی در مشخصات سیم ایجاد نگردد. تغییرات در سیم می تواند آب شدن و شکنندگی عایق، تغییرات سطح مقطع سیم در اثر حرارت، خوردگی سیم، کاهش طول عمر سیم و … باشد.
در صورتی که سیم مورد نیاز به طور صحیح و مناسب انتخاب نگردد علاوه بر اشکالات ذکر شده در بالا، عبور جریان بیش از حد مجاز از سیم باعث افزایش درجه حرارت سیم گشته و احتمال آتش سوزی را به همراه خواهد داشت که می تواند خسارات زیادی به تاسیسات الکتریکی و بقیه سیستم ها وارد نماید. جدول زیر جریان مجاز سیم های تاسیسات الکتریکی را با توجه به گروه بندی سیم ها و جریان فیوز نشان می دهد.
برای انتخاب سیم مناسب باید به نکات زیر توجه کرد.
1: محل و نوع نصب و کاربرد آن مطابق جدول ( مشخصات انواع سیم ها) برای تعیین نوع سیم
2: جریان مجاز سیم با توجه به جدول زیر جهت تعیین سطح مقطع سیم
3: درجه حرارت محیطی که سیم نصب خواهد شد. برای تعیین ضریب تصحیح جریان مجاز
4: در نظر گرفتن افت ولتاژ مجاز اگر برای فواصل طولانی استفاده می شود .
5: انتخاب فیوز مناسب برای حفاظت در مقابل اتصال کوتاه
6: تعداد سیم هایی که در داخل یک لوله قرار می گیرند.
7: رعایت گروه بندی سیم ها
گروه 1: سیم های یک رشته ای (مفتولی) داخل لوله
گروه 2: سیم های چند رشته ای (افشان) مثل سیم های لوله ا ی، سیم های روپوشی، سیم های با روکش سربی، سیم های اصلی تغذیه و سیم های متحرک
گروه 3: سیم های یک رشته به طور آزاد نصب شده در هوا و سیم های یک رشته متحرک
مقادیر جدول بالا برای حالتی است که درجه حرارت محیط از 25 درجه تجاوز نکند، و به مغهوم حداکثر درجه حرارت قابل تحمل سیم نمی باشد به طوری که اگر درجه حرارت مجاز برای سیم ها با پوشش پلاستیکی 35 درجه سانتی گراد باشد، حداکثر درجه حرارت 60=35+25 می تواند باشد.
برای سیم های هوایی با عایق ترموپلاستیک افزایش درجه حرارت تا 45+ درجه مجاز است.
بار مجاز سیم های هوایی تابیده در جریان متناوب با مقادیر حاصل از جدول بالا کمی اختلاف دارد.
جریان مجاز سیم های عایق دار در مواردی که درجه حرارت محیط بیش از 25 درجه باشد باید مقدار جریان جدول ضربدر ضریب تصحیح از جدول زیر انتخاب گردد.
مثال:
جریان مجاز سیم مس 1/5mm2 مربع با عایق پلاستیک را در دمای 50 درجه سانتیگراد و 15 درجه سانتی گراد تعیین کنید؟
حل: جریان سیم 1/5mm2 با توجه به جدول (مشخصات سیم ها) و گروه 2 برابر با 20 آمپر از جنس پلاستیک می باشد.
ضریب تصحیح با توجه به جدول:
برای دمای 50 درجه سانتی گراد KT50 =%53
برای دمای 15 درجه سانتی گراد KT15 =%110
جریان مجاز سیم 1/5mm2 در 50 درجه سانتی گراد
I50 =20×%53= 10/6 A
جریان مجاز سیم 1/5mm2 در 15 درجه سانتی گراد
I15= 20× %110=22A
برچسب های مهم