وان الکتریک

رله چیست؟

رله نوعی کلید الکتریکی سریع یا بی‌درنگ است که با هدایت یک مدار الکتریکی دیگر باز و بسته می‌شود.

از آنجایی که شاید شما هم مثل من از تعریف های علمی خوشتان نیاید یک تعریف ساده تر و خودمانی تر برای آن بیان می کنم که تا آخر عمر این تعریف از ذهنتان پاک نشود.

در واقع رله یک کلید تبدیل است، با این تفاوت که در کلید تبدیل به یک انسان نیاز است تا با دست خود، کلید تبدیل را فشار دهد. ولی در رله یک جریان برق این کلید را تغییر حالت می دهد. یعنی ما یک ولتاژ برق را به رله می دهیم و رله، کلیدی تبدیلی را که در داخل آن تعبیه شده است، برای ما تغییر حالت می دهد.

در رله های الکترونیکی، این ولتاژی که ما به رله می دهیم تا رله فعال شود، معمولاً ولتاژ کوچکی است ولی کلیدی که در داخل رله تغییر حالت پیدا می کند، می تواند جریان بزرگی را قطع و وصل کند.

بعداً خواهید دید که از این خاصیت چه استفاده های زیادی در برق ساختمان، برق صنعتی و الکترونیک می توان کرد.

در کلید تبدیل، زمانی که کلید پایین است، پیچ طلایی رنگ با پیچ نقره ای رنگِ شماره ۲ در تماس است و وقتی کاربر کلید را فشار میدهد، پیچ طلایی رنگ با پیچ نقره ای رنگِ شماره ۱ تماس پیدا می کند.

خب حالا اگر ما دست کاربر را حذف کنیم و به جای آن یک بوبین قرار دهیم، در این حالت ما یک رله ساخته ایم. به طور خلاصه بوبین یک سیم پیچ است که وقتی به آن برق وصل می کنیم خاصیت آهنربایی پیدا می کند و یک تیغه را به سمت خود می کشد.

همان طور که در تصویر بالا مشاهده می کنید، زمانی که برق بوبین قطع است، پایه POLE که از این به بعد به آن COM می گوییم به پایه NC وصل است و وقتی به بوبین برق می دهیم، تیغه داخل رله جابجا شده و این بار پایه POLE به پایه NO وصل می شود.

حتماً می پرسید خب این رله به چه دردی می خورد؟ بد نیست به مدار فتوسل معکوس نگاهی بیندازید و یکی از کاربردهای این قطعه الکترونیکی را مشاهده کنید. این قطعه در داخل چشم راه پله، تایمر راه پله، ریموت کنترل ها و فتوسل ها استفاده می شود.

رله های الکترونیکی در بازار به صورت مکعب های کوچکی ساخته می شوند که اندازه آنها حدوداً به بزرگی یک بند انگشت است. تعدادی از این رله ها را در پایین مشاهده می کنید.

یک رله ۵ ولت دی سی

یک رله ۹ ولت دی سی

یک رله ۱۲ ولت دی سی

تمام رله هایی که در بالا مشاهده کردید ۵ پایه دارند. دو تا از پایه ها مربوط به بوبین داخل رله است که باید به این دو پایه یک ولتاژ مثبت و منفی DC وصل شود. و سه پایه دیگر هم مربوط به NC و NO و COM است. برای اینکه بتوانید این پایه ها را تشخیص دهید به تصویر زیر نگاه کنید.