وان الکتریک

ایمنی امواج الکترو مغناطیس

فرستنده های مخابراتی، سیستم های رادار و فرستنده های رادیویی و تلویزیونی که با فرکانس بالا نوسان دارند، میدانهای الکترو مغناطیسی شدیدی تولید می کنند که در فاصله فرکانسهای ۱MHz تا ۱Ghz قرار دارند. انرژی الکترو مغناطیسی توسط بدن جذب می شود و به انرژی حرارتی تبدیل می گردد که اگر میزان جذب انرژی از حدود 4وات بر متر مربع، بیشتر شود، دمای بدن را به اندازه 1 تا 2 درجه سانتی گراد افزایش می دهد. لذا از این امواج در فرکانسهای نزدیک به ۲۷MHz و MHz ۲۵۰ برای مقاصد درمانی استفاده می شود.

فرکانسهای Extra LowFrequency در حدود 50 تا 80 هرتز، خطرناک ترین فرکانس ها برای بدن می باشند. در این فرکانسها جریان بسیار کوچک باعث آثار بیولوژیک قابل توجهی می شوند. به عنوان مثال عبور جریان MA23 در فرکانس های حدود 50 تا 60 هرتز منجر به شوک دردناک و مشکلات شدید قلبی و تنفسی می شود؛ در حالی که اثری مشابه در فرکانس های Khz 100 با جریانی حدود MA 20 ایجاد میشود.

از سوی دیگر سلاح ها و دستگاه هایی جهت آسیب رسانی به انسانها و وسایل الکترونیک وجود دارد نظیر E-Bomb و دستگاه هایی مخصوص که از آنها بری ایجاد شوک، کنترل ذهن و عدم هوشیاری استفاده می شود.

مواد و روشها :

در این مطالعه با مروری بر مقالات و مجلات پزشکی و نظامی و اینترنت و با مطالعه توصیفی در زمینه امواج الکترو مغناطیسی که به طور طبیعی در اطراف ما وجود دارد مانند امواج موبایل، رادار، مایکروویو، رادیو، تلویزیون و بررسی های انجام شده بر روی انسان هایی که در نزدیکی (منبع تولید امواج پر قدرت الکترو مغناطیس) زندگی می کنند، به بررسی آثار ناشی از این امواج می پردازیم. از طرف دیگر، سلاح های الکترو مغناطیس که توسط کشورهای پیشرفته جهت صدمه و آسیب رسانی به انسانها و مراکز الکتریکی و الکترونیکی از جمله بانک ها، ادارات و مراکز نظامی ساخته می شوند را مورد بررسی قرار داده و به آثار مخرب این سلاح ها می پردازیم. با این روش به این نتیجه خواهیم رسید که همان طور که امواج الکترو مغناطیس بسیار مفید می باشند و در زمینه ارتباطات، جهت یابی در کشتی ها و هواپیماها، مکان یابی و اطلاع رسانی قابل استفاده می باشند. می توان از آنها برای ساخت سلاح‌های بسیار مخرب نیز استفاده کرد.

کلمات کلیدی: ایمنی-الکترومغناطیس-امواج رادیویی-فرکانس-هرتز-Micriwave-E

تأثیرات حیاتی امواج الکترو مغناطیس

الف)اثرات زیان بار امواج الکترو مغناطیس شامل امواج رادار، مایکروویو و بر روی انسان

بیشترین اثرات حیاتی امواج الکترو مغناطیسی ناشی از امواج مایکروویو، سیستم های راداری، امواج رادیویی و ، بر روی نظامیان و افرادی است که در نزدیکی این ایستگاه ها زندگی می کنند. حتی تلفن همراه که یکی از مهم ترین منابع میدانهای الکترو مغناطیس می باشد و فرکانسهای بالایی در حدود MHz900 تا بیش از Ghz1 را ارسال و دریافت می کند، باعث آثار زیانباری خواهد شد. تحقیقات انجام شده بر روی این امواج نشان داد که اثرات این امواج بر روی تولید مثل، منجر به مشکلات ژنتیکی بعد از زایمان و به خصوص سندرم داون می شود. در تحقیقی بر روی کارگران، جوابهای مثبت و منفی ناشی از تاثیر این امواج بر زاد و ولد مشاهده شد. باید توجه داشت که تعداد افراد مورد مطالعه بسیار کم است و همچنین شدت امواج را در این افراد، نمی توان به وضوح اندازه گیری کرد. ابتلاء به سرطان، افزایش خطر ابتلاء به لوسمی و لنفوم در بین نظامیانی که در معرض میدانهای الکترو‌مغناطیس قرار گرفته بودند، مشاهده گردید اما شدت میدان در این تحقیق به خوبی مشخص نشده بود. در تحقیقی که بر روی کارکنان ایستگاه های رادار و صنایع هوایی و نیروی نظامی آمریکا انجام شده بود؛ افزایش مرگ و میر در گروه مورد بررسی مشاهده نشد. افرادی که در حال استراحت، در معرض پرتوهای الکترو مغناطیسی مربوط به سیستم های تصویری قرار گرفته اند، در صورتی که پرتوگیری حدود 30 دقیقه و (Specific Absorbtion Rate) Sar کمتر از 4 وات بر متر مربع، باشد، منجر به افزایش دمای داخل بدن کمتر از یک درجه می شود.

در تحقیقی دیگر مشاهده گردید، زمانی که فرکانس امواج از Khz100 به Mhz10 افزایش یابد؛ آثار ناشی از میدانهای قوی از تحریک عصبی عضلانی به سمت آثار گرمایی تغییر می‌کند. در فرکانس Khz100 تحریک اولیه به صورت تیک عصبی و در Mhz10 این اثر به صورت گرم شدن مغناطیسی بروز می کند. گرم شدن به میزان 1 تا 2 درجه سانتی گراد میتواند سلامتی فرد را به خطر بیندازد. طی تحقیقاتی که بر روی حیوانات آزمایشگاهی انجام گردید، مشاهده شد رودنت هایی که برای بیش از 25 ماه در معرض امواج مایکروویو بودند، بدخیمی‌های اضافی قابل ملاحظه ای درمقایسه با گروه کنترل داشتند؛ اگر چه انسیدانس تومورهای خوش خیم بین گروه ها تفاوت نمی کرد. برخی از محققین پیشنهاد می کنند، در معرض تابش قرار دادن رودنت ها، SAR حدود، 1w/m2 ممکن است باعث شکستهای استاندارد در DNA بافت ها و بافت مغزی گردد. اگر چه ایراداتی به روش های مورد استفاده در این مطالعه وارد است. اگر بافتهای حساسی مانند چشم یا تخمدانها در معرض تابش شدید الکترو مغناطیس قرار بگیرند، ممکن است ضایعات مشخصی در این بافت ها ایجاد شود. پرتوگیری مایکروویو با بازده زمانی حدود 2 تا 3 ساعت و با SAR حدود 100تا140 وات بر متر مربع باعث افزایش دمای لنزی حدود 43-41 درجه میشود. در این حالت در چشم خرگوش کاتاراکت ایجاد میشود، در حالی که در چشم میمون ها با تابش الکترو مغناطیس با همین شدت و یا بالاتر کاتاراکت مشاهده نشد. در تحقیقی دیگر مشخص شد؛ تابش امواج مایکروویو با شدت زیاد منجر به افزایش رشد سلولهای سارکومای ریه در موش می شود. همچنین مشاهده گردید که اگر موشهای هوشیار در معرض میدان مایکروویو قرار گیرند قطع رفلکس ترس و فرار و بی حرکتی در آنها ایجاد می شود

ب)سلاح های الکترو مغناطیس و تأثیر زیان بار آنها بر انسان

(E-Bomb یا بمب الکترو مغناطیسی):

E-Bomb یا بمب الکترو مغناطیسی در واقع چیزی نیست جز یک شارژ مغناطیسی فوق العاده نیرومند که با گسیل امواج پر قدرت (سوپر فرکانس) با طول موج بالاتر از ده گیگا هرتز موسوم به امواج مایکروویو پر قدرت (High PowerMicrowave) می تواند هر گونه دستگاه الکترونیکی یا الکتریکی محدوده عمل خود را در یک باند فوق گسترده (Ultra WideBand) UWB فلج نماید. E-Bomb در واقع، سلاح تازه ای است که ساخت آن بسیار ساده و تاثیر آن کاملاً گسترده است و نگرانی هایی را برای دانشمندان و دولتمردان به وجود آورده است. به نوشته هفته نامه علمی NewScience این سلاح مؤثر «بمب الکترو مغناطیس» نام دارد که اساس و عصاره آنها چیزی نیست جز یک پرتو شدید و آنی از موج های رادیویی یا مایکروویوی که قادر است همه مدارهای الکتریکی را که در سر راهش قرار گیرد، نابود سازد. در دورانی که بافت و ساخت جوامع تا حدود بسیار زیادی به دستاوردهای علمی از نوع الکترونیکی وابسته است و همه امور؛ از بیمارستانها، شبکه های مخابراتی، رایانه ها، بانکها، مؤسسات بزرگ مالی یا نظامی تا دستگاه های مراقبت، نحوه کار ماشین ها و ادوات صنعتی همگی متکی به ساختارهای الکترونیک هستند، کاربرد بمب های الکترومغناطیس می تواند سبب فلج شدن روند زندگی در مناطق مسکونی بزرگ شود. به اعتقاد برخی کارشناسان به نظر می رسد کشورهای پیشرفته پیشاپیش چنین سلاحی را تکمیل کرده اند و برخی بر این باورند که در جریان جنگ علیه صربستان از این قبیل بمب ها برای تخریب دستگاه های رادار صرب ها بهره گرفته شد. انفجار یک میدان الکترو مغناطیسی بسیار نیرومند می تواند در کسری از ثانیه آنچنان قدرت الکتریکی را در کلیه مواد هادی پیرامون خود القاء نماید که به راحتی تمام آنها را مختل نموده و از کار بیندازد؛ هر چند این میدان مغناطیسی بر روی جسم انسان به عنوان یک هادی الکتریکی نیز مؤثر می باشد، ولی این تاثیر بسیار محدود ومنطقی بوده و بدن جز در موارد خاص قدرت مقاومت در برابر آن را دارد. در جنگ افزارهای نسل الکترونیک، استفاده از سلاح مغناطیسی و امواج الکترو مغناطیسی جایگاه ویژه ای داشته و مورد توجه سازندگان این قبیل سلاح ها بوده است. مناسب ترین امواج الکترو مغناطیس برای ساخت بمب های الکترو مغناطیس، امواج با فرکانس حدود گیگا هرتز است. این نوع امواج قادرند به درون دستگاه های الکتریک نفوذ کنند و آنها را از کار بیندازند. اگر هواپیما یا موشک از درون این مولدهای الکترو مغناطیس عبور کند، بلافاصله نابود خواهد شد.در سالهای 1960 الی 1965 دولت آمریکا متوجه بروز علایم و بیماری های غیر طبیعی در اعضای سفارت خود در مسکو شد که به صورت بی حالی، تحریک پذیری، خستگی مفرط بروز می کرد. بعد از بررسی به ارسال امواج با فرکانس بالا پی برده شد. این امواج در دراز مدت سبب کاتاراکت، تغییرات خونی، بدخیمی، اختلال دایم سیستم مغزی می شود. انسان در فضای مملو از امواج الکترو مغناطیس غوطه ور است. میدانهای مغناطیسی با فرکانس بالا آثار گرمایی و با فرکانس پایین آثار تحریکات عصبی دارند. فرستنده های مخابراتی، رادیو تلویزیونی و رادرها میدانهای مغناطیسی شدیدی تولید میکند. در فرکانس های زیر KHZ100 به صورت تیک های عصبی و در MHZ10 به صورت 1 تا 2 درجه گرم شدن بدن می باشد و اگر در معرض میدان های شدید تر باشد یک سطح زیان بار گرمای بافتی ایجاد میکند. انرژی حاصله از امواج الکترو مغناطیس می تواند کلیه سیستم های الکترونیکی، رادارها و تجهیزات ارتباطی را از کار بیندازد. هدف بمب های الکترو مغناطیسی شامل اختلال در سیستم های درو‌برد، نیروگاه ها ، سیستم های ارتباطی بانکها، سیستم های حمل و نقل و رسانه های ارتباطی جمعی است. اتفاقات و رخدادهای ناشی از انفجارات این بمب ها شدیداً وابسته به طول موج انفجار است. بمب های الکترو مغناطیسی از گروه سلاح های انهدام کننده الکترونیکی هستند و در اهدافی با طیف گسترده و در ظرفیتهای استراتژیک مورد استفاده می باشند.

امواج مایکروویو سبب علایم متعددی نظیر سردرد، سرگیجه، سقط های خود بخودی، اختلالات قاعدگی، حملات ناگهانی فلج، ناتوانی در تکلم و بروز سرطان در سالهای بعدی می‌شود. امواج ناشی ازبمب های الکترو مغناطیسی بر پایه ایجاد دستگاه های استوار است که بدون نیاز به انفجار هسته ای توانایی ایجاد پالس های الکترو مغناطیس را داشته باشد.

این امواج به دو دسته تقسیم می شود ؛یکی Extra high frequency که مورد استفاده در سلاح های الکترو مغناطیسی قرار می‌گیرد. این امواج سبب تغییرات رفتاری و شناختی می شود و از آن برای سلاح های کنترل ذهن استفاده می شود.

High PowerMicriwave دسته دیگری از این امواج است که فرکانس بین 1200 مگاهرتز تا 35 گیگاهرتز دارد

Extra Low Frequency ایجاد تغییرات الکتریکی در برخی از نواحی مغزی و در نتیجه ایجاد تهوع، حملات پانیک، عدم هوشیاری و افسردگی می کند. استفاده از امواج الکترو مغناطیسی برای اولین بار در طی سال های 1960 الی 1965 در سفارت آمریکا در مسکو کشف شد؛ به گونه ای که دولت آمریکا متوجه بروز بیماری نامعلوم در بین اعضاء خود شد و حتی مرگ سفیر در آن زمان مشکوک قلمداد گردید. در 1967 وزیر خارجه آمریکا مدعی شد که اتحاد جماهیر شوروی امواج با فرکانس بالا به سفارت آمریکا در مسکو متمرکز نموده که موجب اثرات فیزیولوژیک در کارمندان این سفارت شده است. روسها انتظار داشتند که این امواج موجب تحریک پذیری، بی حالی و خستگی فرد به صورت موقتی بشود ولی بعدها معلوم شد که این اثرات موقتی نبوده و باعث کاتاراکت، تغییرات خونی، بدخیمی، اختلال گردش خون و اختلال دایم CNS شده است. در حادثه ای دیگر ایجاد پروژه پاندورا نهایتاً منجر به استفاده از امواج پر قدرت ماکروویو (HPM) در مرکز لوس آنجلس شد. در سال 1985 الی 1986 مشخص گردید که این امواج می توانند سبب سردرد، سرگیجه، سقط های خود بخودی، اختلالات قاعدگی، حملات ناگهانی فلج و ناتوانی در تکلم شوند. تظاهرات زنان طرفدار صلح علیه استقرار موشکهای کروز در انگلستان در ارتباط با همین موضوع بود. مقامات رسمی آمریکا مکرراً وجود سلاح های الکترو مغناطیسی را انکار می نمایند و می گویند در حد تحقیقات است. در سال 1979 روس ها از سلاح های جدید کشتار جمعی به سازمان ملل ارائه کرده و خواستار توقف تولید آن شدند که عبارتند از :

1-سلاح های رادیولوژیک که از موارد رادیو اکتیو است و مشابه انفجار اتمی است.

2-سلاح های تشعشعی آکوستیک مادون صوت

3-سلاح های اشعه ذره ای موثر بر اهداف بیولوژیک

4-سلاح های الکترو مغناطیسی

انسان در فضای مملو از امواج الکترو مغناطیسی غوطه ور است. میدانهای مغناطیسی آثار گرمایی تا آثار تحریکات عصبی را می توانند به وجود آوردند. فرستنده های مخابراتی، رادیو تلویزیونی و رادارهامیدانهای مغناطیسی شدیدی تولید می کنند که علایم آن بین KHz 100 تا MHz 10 ظاهر می شود. انرژی حاصله از امواج EMP می‌تواند کلیه سیستم های الکترونیکی رادارها و تجهیزات ارتباطی را به طور موقت یا دایم از کار بیندازد. EMP از گروه سلاح های انهدام کننده الکترونیکی هستند و در اهدافی باطیف گسترده و در ظرفیت های استراتژیک استفاده می شوند. اتفاقات و رخدادهای EMP شدیداً وابسته به طول موج است که عبارتند از:

الف) انفجارات با طول موج کوتاه (کمتر از 400 متر است)

الکترونهای موجود در انفجارهای کوتاه با سرعت خیلی بیشتر از اتم های یونیزه خارج و بسیار سبک می شوند و به اطراف پخش میگردند؛ سطح زمین به صورت رسانا عمل می کند. امواج یونیزه تا شعاع KM40 قدرت تخریب دارند. البته تخریب شدید فقط در مجاورت مرکز انفجار صورت می گیرد.

ب)انفجارات با طول بلند (بیشتر از 000/30 متر)

این انفجارات پالس های الکترو مغناطیسی تولید می کنند که بسیار مخرب و ویرانگر هستند و منطقه وسیع یونیزه شده تشکیل می دهند که می تواند 2500 کیلومتر به صورت افقی و 50 کیلومتر به صورت عمودی باز و منبسط شود. میدان مغناطیسی زمین سبب جابجایی الکترون ها شده که پالس الکترو مغناطیسی قوی ایجاد می کند. انتقال امواج یونیزه از مرکز انفجار به شعاع KM40 صورت می گیرد. در نتیجه توانایی جلوگیری از ارسال سیگنال رادیویی و راداری را دارد و فرکانسهای رادیویی در مسافتی بیش از چند هزار کیلومتر به مدت چندین دقیقه قطع می‌شود.

امتیاز بزرگ بمب های الکترو مغناطیس

نخست آن که این بمب ها مستقیماً جان انسان را به خطر نمی اندازند و تنها بر دستگاه های الکترونیکی تاثیر می گذارند. نکته دوم آن که ساخت آنها بسیار ساده است. بمب های الکترو‌مغناطیسی در صورتی می توانند خسارت وارد آورند که فرکانس امواجشان با فرکانس دستگاه هایی که به آنها وارد می شوند یکسان نباشد. بنابراین برای ایجاد مصونیت در دستگاه های الکترونیکی که در مراکز حساس کار می کنند می توان طراحی را به گونه ای انجام داد که اولاً میان بخش های مختلف سپرهای محافظتی موجود باشد و ثانیاً در ورودی دستگاه ها صافی هایی قرار داده شود که بتوانند علامت های مورد نیاز و امواج حاصل از انفجار را اطلاع دهند و مانع ورود این قبیل امواج شوند. بمب الکترو مغناطیسی با توجه به ساختار ساده ای که دارد، مورد توجه روز افزون تروریستها بوده و سلاح مخرب و دست یافتنی برای آنان به حساب می آید. هر چند هنوز هیچ گونه گزارشی از استفاده تروریستی این بمب ارائه نشده است، ولی حدس زده می شود که سلاح بالقوه و مورد توجه تروریست ها باشد. خصوصاً آنکه می توان با استفاده محدود و جهت دار به آنتن های مخصوص از آن در حمله های تروریستی به یک سازمان یا یک اتومبیل خاص بهره جست. مجله تایمز در شماره ژانویه 2003 خود به نقل از دونالد رامسفلد وزیر جنگ آمریکا اعلام نمود: در آغاز جنگ آمریکا با صدام، انفجار یک بمب 2 میلیارد واتی مغناطیسی صدام را کاملاً فلج نمود و عملاً کلیه تجهیزات الکترونیکی ارتش عراق و حتی رادیو و تلویزیون این کشور در آغاز جنگ قبل از هر تحرکی به وسیله سلاح الکترونیکی فلج گردید.

دفاع در مقابل بمب های الکترو مغناطیسی

1-موثرترین دفاع آفند است یعنی به دست آوردن این نوع سلاح.

2-حفاظت از تجهیزات الکترونیکی به روش Electronic Hardening

3-پوشاندن ابزار و لوازم و چادرهای سکونت با فویل آلومینیوم که از امواج ELF محافظت میکند. برای EHF موضوع پیچیده تر است.

نتیجه گیری

در حیوانات آزمایشگاهی و موشها به علت این که اثرات امواج الکترو مغناطیس قابل تشخیص است، میتوان به اثرات زیانبار این امواج در طولانی مدت و با شدت بالا بر روی نسوج حساس به خصوص چشم ها، تخمدانها و سلولهای خونی به صورت کاتاراکت و تغییرات سلولی در تخمدانها و بافت خون ساز پی ببریم. ولی در مورد افرادی که در نزدیکی برق زندگی می کنند و نظامیانی که بار رادارها و امواج سرو کار دارند با توجه به این که تعداد آزمایش شوندگان زیاد نبود، شدت تاثیر امواج بر بافتهای انسان را نتوانستیم به سهولت حیوانات آزمایشگاهی مشاهده کنیم. تحقیقات انجام شده نشان دهنده این مسئله است که این امواج تاثیر قابل ملاحظه ای بر روی انسانها نداشته است. انفجار سلاح های الکترو مغناطیس باعث تغییرات رفتاری و شناختی و کنترل ذهن در افراد شده و از طرف دیگر کلیه نیروگاه ها، سیستم های بانکی، حمل و نقل و ارتباطی را به سرعت در کسری از ثانیه از کار می اندازد و عملاً درمنطقه انفجار بمب، تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی را به حالت فلج در می آورد. این سلاح ها به عنوان برگ برنده ای در دست کشور دارنده سلاح برای پیروزی محسوب می شود. بخشهای CCU، اتاق عمل، دیالیز،ICU و مخابرات بیمارستان از دستگاه های الکتریکی و الکترونیکی جهت درمان بیماران و ارتباطات استفاده می کنند که در زمان انفجار بمب الکترو مغناطیسی کلیه این دستگاه ها از کار می افتند و این به معنی فاجعه برای کلیه بیماران بدحال موجود در بیمارستان می باشد؛ لذا ما نباید صرفاً ذهنمان معطوف به تجهیزات نظامی و جنگی بشود و می بایست کلیه تجهیزات الکترونیکی و الکتریکی مراکز درمانی را نیز در نظر بگیریم. به این منظور باید از متخصصین جنگ های الکترونیک جهت حفاظت دستگاه های الکتریکی و الکترونیکی پیشرفته که جهت بیماران بدحال به کار برده می شود، استفاده کنیم و کلیه نکات ایمنی را در بیمارستانهای مجهز به کار بندیم. این تحقیق راهی را برای پژوهشگران برای تحقیق روی نیروهای نظامی باز می‌کند. نیروهای نظامی به ویژه پرسنل کادر مخابرات در مجاورت دستگاه های مخابراتی به مدت طولانی فعالیت می کنند و شاید از ابتدای استخدام تا زمان بازنشستگی به مدت سی سال با امواج الکترو مغناطیسی در ارتباط مستقیم باشند. در انتها نکته ای که می بایست بر روی آن تاکید کرد مطالعات گسترده و نمونه گیری زیاد در زمان طولانی بر روی افراد نظامی و غیر نظامی می باشد به دلیل اینکه افراد ارتباط مستقیم با امواج الکترو مغناطیسی دارند.